O proktologii

Dlaczego chce Pan zaproponować taką tematykę rozmowy tematykę? Czym w ogóle zajmuje się proktologia? O ile wiem zajmuje się ona dość krępującymi schorzeniami...

Jest to dziedzina medycyny, zajmująca się schorzeniami końcowego odcinka przewodu pokarmowego - odbytu i odbytnicy. W praktyce, ze względu na najczęściej zabiegowy charakter leczenia proktologicznego - zajmują się tą dziedziną chirurdzy, choć w krajach zachodnich, gdzie częściej stosuje się zachowawcze metody leczenia niektórych schorzeń proktologicznych - jest to dziedzina interesująca także internistów. Dlaczego o proktologii? Otóż pragnę przekazać Pacjentom pewne podstawowe zasady postępowania, tak, aby nie zaniedbując ich mogli uniknąć poważnych następstw schorzeń proktologicznych. Okazuje się bowiem, iż pomimo licznych apeli do pacjentów i lekarzy, aby nie lekceważyć podstawowego objawu groźnych schorzeń tej okolicy (tj. odbytu i odbytnicy - przyp. red.), jakim jest krwawienie z odbytu - wciąż obserwuje się sytuacje, w których do specjalisty zgłasza się pacjent, który od wielu lat krwawi z odbytu i nie zgłasza się z tym do lekarza. Tymczasem wiedza, iż krwawienie z odbytu może być objawem schorzenia nowotworowego nie jest elementem kształcenia wysoko specjalistycznego - jest to wiedza, którą powinien posiadać każdy ! Na szczęście wspomniane sytuacje, w których krwawienie z odbytu jest lekceważone - są coraz rzadsze, a świadomość Pacjentów - coraz większa.

Nie da się ukryć, iż w pewnym stopniu schorzenia proktologiczne są krępujące, co może być jedną z przyczyn, dla których pacjenci zwlekaja ze zgłoszeniem się do lekarza...

Pan wybaczy, ale nie głośmy pochwały głupoty! Schorzenia odbytu to takie same schorzenia jak wszystkie inne! Żadna kobieta nie wstydzi się udać do ginekologa, badanie proktologiczne nie jest w najmniejszym stopniu bardziej krępujące od wizyty u ginekologa. Nauczmy się akceptować własne ciało. Badania proktologiczne, w tym mające nadal podstawowe znaczenie w tej dziedzinie medycyny rektoskopia - są i powinny być badaniami rutynowymi. W mojej poradni chirurgicznej wykonuję średnio około 40 - 60 rektoskopii miesięcznie, często 5-6 dziennie.

A co ze sterylizacją sprzętu? Czy można go wysterylizować wykonując tyle badań?

Brawo - dobre pytanie. Wyjaśniam zatem, iż obecnie rurki do badań rektoskopowych są sprzętem jednorazowym! Zapewniają więc pełne bezpieczeństwo dla Pacjentów.

Pańskie oczekiwania co do współpracy z lekarzami rodzinnymi.

Współpraca ta w znakomitej większości przypadków jest wręcz wzorowa - większość koleżanek i kolegów dysponuje naprawdę ogromną wiedzą i dobrze opiekuje się swoimi pacjentami. Celem mojego, przyznam, iż czasami nieco zbyt dydaktycznego tonu, nakazującego wykonanie badania rektoskopowego W KAŻDYM PRZYPADKU KRWAWIENIA Z ODBYTU - - jest uchronienie zarówno kolegów, jak i przede wszystkim Naszych Pacjentów przed popełnieniem błędów, które mogą kosztować życie.

Moje oczekiwania... Nie lekceważenie objawów, prawidłowe informowanie pacjentów i prawidłowe ich kierowanie na konsultacje specjalistyczne. Medycyna rodzinna i medycyna specjalistyczna mają się uzupełniać, nie wykluczać ! Co do zaleceń - proponuję w przypadkach krwawienia z odbytu kierować raczej na konsultacją specjalistyczną, niż konkretnie i od razu na rektoskopię.

Czy to nie kłóci się z poprzednimi pańskimi słowami o podstawowym znaczeniu tego badania i konieczności jego wykonania w KAŻDYM przypadku krwawienia z odbytu?

Bynajmniej - lepiej jest jednak, gdy badanie takie zostanie poprzedzone uprzednią konsultacją specjalistyczną, w trakcie której chirurg zbierze dokładny wywiad, zbada zewnętrznie okolicę odbytu i wreszcie wykona badanie "per rectum"(badanie palcem - przyp.red.). Chodzi o to, iż istnieją pewne przeciwwskazania do wykonania rektoskopii - takie jak na przykład szczelina odbytu czy nasilony stan zapalny hemoroidów. Badanie rektoskopowe należy w takich przypadkach odroczyć, nie można go jednak zaniechać. Jeśli natomiast stwierdzę takie schorzenia, na przykład bolesną, krwawiącą szczelinę, a pacjent został już przygotowany przez swojego lekarza do rektoskopii - to całe przygotowanie okazuje się niepotrzebne, co może rodzić nieporozumienia. Pamiętajmy wreszcie, iż obszar zainteresowań proktologii to nie tylko schorzenia nowotworowe i hemoroidy, choć te schorzenia są rzeczywiście najczęstsze. Szczelina odbytu jest drugą co do częstości (po hemoroidach) przyczyną krwawień, o której często się zapomina. Co także bardzo istotne - w trakcie pierwszej wizyty u chirurga - pacjent otrzymuje zalecenia co do prawidłowego przygotowania się do rektoskopii. Lepiej jest gdy zleca to ten lekarz, który potem będzie wykonywał badanie. Pozwala to na uniknięcie nieporozumień. Przypomnę tylko jeszcze raz (o przygotowaniu do rektoskopii pisaliśmy już w artykule o raku odbytnicy - przyp.red.), iż przygotowanie do rektoskopii wymaga tylko wykonania pojedynczej lewatywy na godzinę przed badaniem (przyp.red. - obecnie nie zalecam już wykonywania lewatywy przez pacjenta jako przygotowania do rektoskopii, całośc przygotowania odbywa się u mnie w gabinecie, bezpośrednio przed badaniem. Ponieważ jednak przyjąłem przed laty, iz treść udzielonych w przeszłości wywiadów zamieszczam w ich oryginalnym brzmieniu - pozostawiłem stary zapis o przygotowaniu. OBECNIE JUŻ PACJENT NIE WYKONUJE ŻADNEGO PRZYGOTOWANIA!) Nie jest konieczna dieta płynna, a jakiekolwiek doustne środki przeczyszczające są wręcz przeciwwskazane, ich zastosowania często w ogóle uniemożliwia wykonanie badania. 

Końcowe zalecenia?

Apel do pacjentów - nie lekceważmy dolegliwości ze strony odbytu, zwłaszcza krwawienia i zgłaszajmy się do swoich lekarzy.

Apel do lekarzy - badajmy swoich pacjentów, a jeśli mamy wątpliwości - kierujmy do specjalistów.

powrót»